To Bend it like Beckham γυρίστηκε το 2002 και γράφτηκε και σκηνοθετήθηκε από την Gurinder Chadha μια ινδή σκηνοθέτη που η πλειοψηφία της δουλειάς της διαπραγματεύεται τις ζωές των Ινδών στην Αγγλία. Η ιστορία ακολουθεί τις προσπάθειες μιας 18χρονης ινδής να ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο, κάτι που οι συντηρητικοί γονείς της της απαγορεύουν. Η ταινία τα πήγε απρόσμενα καλά στους κινηματογράφους και είναι όμορφα σκηνοθετημένη με χιούμορ, αθωότητα και διάχυτη με τσαχπινιά χωρίς να προσπαθεί να πάρει τον εαυτό της πολύ στα σοβαρά καθώς απεικονίζει την προσπάθεια μιας νεαρής γυναίκας να σπάσει τα δεσμά της συντηρητικής κουλτούρα της. Αυτό ακριβώς μας εξηγεί ο φεμινισμός πως ισχύει και με την ταινία Cuties. Η διαφορά είναι πως η πρωταγωνίστρια είναι 11 χρονών και μαζί με τις φίλες της χορεύουν στα κρυφά twerking ,όμως οι φεμινίστριες μας εξηγούν πως αυτή είναι απλά μια απεικόνιση γυναικών που προσπαθούν να σπάσουν τα δεσμά της πατριαρχίας. Από το Νετφλιξ διαβάζουμε: “Η 11χρονη Amy αρχίζει να επαναστατεί απέναντι στις συντηρητικές παραδόσεις της οικογένεια της όταν συνεπαίρνεται από μια ομάδα χορού με ελεύθερο πνεύμα”. Έτσι περιγράφεται μια ταινία που απεικονίζει 11χρονα κοριτσάκια που φοράνε κολλητά δερμάτινα παντελόνια και πολύ κοντές φούστες την ώρα που χορεύουν έναν προκλητικό χορό με τα οπίσθια τους. Όμως η ταινία δεν σταματά εκεί. Η κάμερα εστιάζει συνεχώς σε όλα τα σημεία των σωμάτων τους, όλη την ώρα και σε όλες τις σκηνές της ταινίας, σε βαθμό που από κάποιο σημείο και μετά δεν ξέρεις εάν βλέπεις σε ζουμ μια ενήλικη ή ένα παιδί. Είναι απλά τρομαχτικό. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου συντηρητικό όσον αφορά την τέχνη, απεναντίας, όμως θεωρώ την συγκεκριμένη ταινία το λιγότερο άρρωστη. Η σεξουαλικοποίηση των ανήλικων κοριτσιών δεν είναι απλά μια υπόνοια ή έστω μια φευγαλέα ματιά. Είναι πανταχού παρούσα καθόλη την διάρκεια της ταινίας και παρουσιάζεται ως κάτι επαναστατικό και ως ένα χτύπημα κατά της πατριαρχίας. Φυσικά και για καλούς λόγους σύσσωμο το ίντερνετ την καταδίκασε. Σύσσωμο; Όχι. Η φεμινιστική γραμμή μας λέει κάτι εντελώς διαφορετικό.
Το Rolling Stone μας εξηγεί πως φανταστήκαμε όλη αυτή την σεξουαλικοποίηση των 11χρονων κοριτσιών και πως δεν καταλάβαμε πως η ταινία μιλάει με “ευαίσθητο τρόπο” για την “ενηλικίωση”. Πως όταν βλέπουμε την ταινία “εκτός πλαισίου” είναι φυσικό να εστιάζουμε μόνο στην σεξουαλικοποίηση των κοριτσιών, ξεχνώντας πως δεν είμαστε εμείς αυτοί που εστιάζουμε σε αυτήν αλλά η ίδια η ταινία. Συνέχεια. Το άρθρο συνεχίζει να μας κουνάει το δάχτυλο εξηγώντας μας πως δεν ξέρουμε να δούμε μια ταινία και πως στην ουσία παρακολουθούμε ένα κορίτσι που βλέπει τον πατέρα της να εγκαταλείπει την οικογένεια (ποιος άλλος άραγε θα ήταν ο κακός της υπόθεσης), “να μπερδεύεται” και να φοράει αυτά τα ρούχα και να χορεύει κατά αυτό τον τρόπο επειδή όλα αυτά “αντιπροσωπεύουν την ελευθερία, την δημοτικότητα και την ενδυνάμωση” για αυτήν. H New Yorker μας εξηγεί πως “το Cuties, μια εξαιρετική ταινία έγινε ο στόχος ακροδεξιών”. O Richard Brody περιγράφει την ταινία ως “η ιστορία ενός κοριτσιού οργισμένου από την πατριαρχία”. Και συνεχίζει λέγοντας μας πως η ταινία “συνδέει την ταπεινότητα με τον μισογυνισμό και την υπακοή με την καταπίεση, και έτσι επαναστατεί απέναντι σε αυτά τα δυο, κάνοντας υπερκινδυνευμένες επιλογές”. Ο ίδιος Richard Brody που εκθειάζει την φεμινιστική ματιά στις ταινίες και που θεώρησε πως το Joker (μια ταινία που ασχολείται με το αντρικό τραύμα) ήταν μια μισογυνιστική και ρατσιστική ταινία και που συνέδεε σχεδόν όλες τις σκηνές της με “ίνσελς” ή που για την ταινία a quiet place θεώρησε πως τα τέρατα αντιπροσωπεύουν την μαύρη φυλή και καταλήγει πως είναι μια ταινία που προωθεί την “λευκή υπεροχή”. Ναι ο ίδιος Richard Brody θεωρεί πως όσοι είδαν το Cuties και αηδίασαν με την σεξουαλικοποίηση των ανήλικων κοριτσιών είναι “ακροδεξιοί”. Αυτά δεν μας τα λένε κάποιες "φεμινάζι" σε μια σελίδα στο facebook έτσι; Μας τα λένε τεράστια ενημερωτικά έντυπα που διαβάζονται από εκατομμύρια ανθρώπους. Αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε πόσο βολικά δουλεύει αυτή η πρακτική της συκοφαντίας έτσι; Ο Telegraph μας ενημερώνει πως η ταινία είναι “προκλητική σε μια εποχή που έχει τρομοκρατηθεί από την παιδική σεξουαλικότητα”. Ω ναι. “Ξεχάστε τον ηθικό πανικό” μας εξηγεί το άρθρο, η ταινία είναι φτιαγμένη για να προκαλέσει. Και φυσικά δεκάδες ακόμα φεμινιστικές φωνές ενώθηκαν για να μας εξηγήσουν πως όσοι θεωρούν την ταινία άρρωστη είναι ρατσιστές και αντισημιτικοί. Για ποιον λόγο όμως όλη αυτή η προπαγάνδα υποστήριξης για το Cuties από τον φεμινισμό θα αναρωτιέστε. Μα φυσικά επειδή η σεναριογράφος και σκηνοθέτης είναι μια μαύρη γυναίκα.
Όλα τα άρθρα και όλες οι περιγραφές εστιάζουν στην “εξαιρετική σκηνοθεσία” της ταινίας και σχολιάζουν πως οι “ακροδεξιοί” προσπαθούν απλά να “φιμώσουν” μια μαύρη γυναικεία φωνή. Ο φόβος λοιπόν να μην στιγματιστεί κάποιος ως ακροδεξιός, φασίστας, ρατσιστής, μισογύνης ή δεν ξέρω και γω τι άλλο, εκβιάζει την αναγκαστική αποδοχή μιας ταινίας που οποιοσδήποτε άνθρωπος με σώας τα φρένας μπορεί να καταλάβει πως φτιάχτηκε για να προκαλέσει σεξουαλικοποιόντας ανήλικα κορίτσια και πως εμείς αυτό πρέπει να το δούμε ως κάτι βαθύ επειδή απλά σκηνοθετήθηκε από μια μαύρη γυναίκα.
Οποιοσδήποτε έχει διαβάσει φεμινιστική θεωρεία θα ξέρει σίγουρα την θέση της σκηνοθέτη Laura Mulvey για το “αντρικό βλέμμα”. Μια άποψη που ξεκίνησε το 1975 και που διδάχτηκε για δεκαετίες σε πανεπιστήμια ως βασική φεμινιστική θεωρία. Η θεωρία μας εξηγεί πως το βλέμμα με το οποίο κοιτάμε τον κινηματογράφο και την τέχνη γενικά είναι αποκλειστικά αντρικό. Βλέπουμε δηλαδή την τέχνη μόνο σαν άντρες. Η ματιά μέσα από τον φακό είναι αντρική και για να καταλάβεις το νόημα του έργου πρέπει να υιοθετήσεις μια αντρική σκοπιά. Η θεωρία αυτή σύντομα επεκτάθηκε ώστε να συμπεριλαμβάνει και την ποπ κουλτούρα, για παράδειγμα τα κόμιξ και τα βιντεοπαιχίδια. Και σύντομα μετά από αυτό άρχισε να ενσωματώνεται σε οποιαδήποτε έκφραση της κοινωνίας μας. Ότι οι σύγχρονες δηλαδή κοινωνίες είναι ολοκληρωτικά βασισμένες στο αντρικό βλέμμα. Κοινωνίες στις οποίες οι άντρες κοιτάζουν τις γυναίκες και πράττουν επάνω στις γυναίκες, και που οι γυναίκες είναι παθητικά αντικείμενα. Η θεωρία του αντρικού βλέμματος έγινε ένα βασικό εργαλείο για να “αποτιναχτεί η πατριαρχία”.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν τι αντίκτυπο θα είχε αυτή η ταινία, στις ίδιες αυτές φεμινιστικές φωνές που τώρα την υπερασπίζονται, εάν είχε γραφτεί και σκηνοθετηθεί από έναν λευκό άντρα. Τώρα θα ακούγαμε για το πως το “αντρικό βλέμμα” σεξουαλικοποιεί τα ανήλικα σώματα κοριτσιών, πως καλλιεργεί κουλτούρα βιασμού και φυσικά καμία αναφορά δεν θα υπήρχε σε κάποιο βαθύτερο υπαρξιακό επίπεδο, και σίγουρα δεν θα παρουσιάζονταν ως μια ταινία μαχαιριά στην πατριαρχία. Φέτος ο φεμινισμός κατάφερε όχι μόνο να απαγορέψει και να λογοκρίνει κλασικές ταινίες αλλά και να αναπροσδιορίσει το πως από εδώ και πέρα θα παράγεται η τέχνη μέσα από ένα ακόμα εκβιαστικό πλαίσιο κανόνων συμπεριληπτικότητας που ανακοινώθηκαν πριν λίγο καιρό και που μας εξηγούν πως δεν έχει σημασία η ποιότητα αυτού που βλέπουμε αλλά τα γενετήσια χαρακτηριστικά αυτού που την έφτιαξε ή πρωταγωνίστησε. Σε μια ανήθικη, υποκριτική και συκοφαντική φεμινιστική αρένα ο φεμινισμός προσπαθεί να μας πείσει πως όσοι δεν θεωρούν το Cuties τέχνη αλλά παιδική πορνογραφία είναι “ακροδεξιοί”, “φασίστες”, “ρατσιστές” και “μισογύνιδες” επειδή η σεναριογράφος και σκηνοθέτης της ταινίας είναι μια μαύρη γυναίκα και πως αυτή ήθελε να απεικονίσει τον αγώνα ενός κοριτσιού να καταρρίψει τις συντηρητικές δομές. Καθόλου όμως δεν ισχύει αυτό μιας και κανένα πρόβλημα δεν υπήρχε από το κοινό, δεξιούς και αριστερούς, όταν η ινδή Gurinder Chadha έγραψε και σκηνοθέτησε το Bend it like Beckham σχεδόν 20 χρόνια πριν, κανείς δεν νοιάστηκε για το φύλο και την καταγωγή της, και η ταινία χάρηκε αποδοχής από το κοινό που μπόρεσε να συμπάσχει με την πρωταγωνίστρια και την προσπάθεια της να αποτινάξει την συντηρητική κουλτούρα της οικογένειας της. Εκατοντάδες άρθρα γράφτηκαν αυτές τις ημέρες για την “απολογία” του Νετφλιξ που “σύγχυσε” το κοινό με το πόστερ που χρησιμοποίησε για να προωθήσει την ταινία και που σε αντίθεση με το αυθεντικό, υπερσεξουαλικοποιεί τα νεαρά κορίτσια. Όποιος όμως έχει δει την ταινία μπορεί να καταλάβει πως αυτό είναι μια τεράστια υποκρισία μιας και δεν υπάρχει κυριολεκτικά σχεδόν καμία σκηνή στην ταινία που να μην κάνει ακριβώς αυτό. Προφανώς όμως όταν βλέπουμε οτιδήποτε μέσα από το “θηλυκό βλέμμα”, ακόμα και παιδική προνογραφία, αυτή καθίσταται αυτόματα σύμφωνα με τον φεμινισμό "άκακη, αθώα και αποκαλυπτική".
